Polskie okręt podwodny ORZEŁ ( Dowódca J Grudziński ) opuścił Rosyth o godzinie 2300 (czasu brytyjskiego) dnia 23 maja 1940 roku w drodze do północnej połówki strefy A3 ( podwodny obszar patrolowy A3 był określony pozycjami od 55 .10'N do 54.30'N i od 03.30'E do zachodniej krawędzi deklarowanego obszaru wód niemieckich , który wyznacza długość geograficzna 04.25'E ). Przewidywano przybycie ORŁA do rejonu A3 wieczorem dnia 23 Maja.
W telegramie nadanym w popołudnie 1 czerwca ( Kapitan( S)2 1506/1) ) ORZEŁ otrzymał rozkaz był rozkaz opuszczenia strefy A3 po zachodzie słońca tamtego dnia i przystąpienia do patrolowania w strefie A1( określona pozycjami 56.30'N do 55.45'N i miał te sam zachodnie i wschodnie granice jak strefa A3 ) , gdzie okręt powinien był przybyć około północy.
W telegramie wysłanym następnego dnia przed południem ( Kapitan ( S ) 2 1002/2 ) ORZEL otrzymał rozkaz by rozpocząć przemieszczanie się o godzinie 0900 dnia 3 czerwca przez pozycję 57.N , 04.10'E patrolować w sąsiedztwie pozycji 57.N , 06.E , celem zastąpienia znajdującego się tam okrętu TRIDENT, który kończył służbę i udawał się w podróż powrotna do Rosyth po zmroku dnia 2 czerwca. ORZEŁ otrzymał rozkaz by być w zanurzeniu w ciągu dnia gdy będzie na wschód od pozycji 05.E , która była krawędzią rejonu bombowego. Ocenia się, że okręt powinien znaleźć się na tej pozycji wieczorem dnia 3 czerwca.
W telegramie nadanym 5 czerwca ( Kapitan ( S ) 2 1603/5 ) ORZEŁ otrzymał rozkaz opuszczenia rejonu patrolowania o godzinie 2200 dnia 6 czerwca i wracać w wynurzeniu do Rosyth, gdzie był oczekiwany rano 8 czerwca. Kiedy okręt nie przybył w wyznaczonym czasie, w telegramie nadanym o godzinie 121 dnia 8 czerwca -zażądano by podał swoją pozycję. Nie otrzymano odpowiedzi. Dnia 10 czerwca, ORZEL , będąc dwa dni opóźniony, uznany został przez Admiralicję Brytyjska jako stracony. Dwa dni później, dowództwo Polskiej Marynarki Wojennej w Londynie podało tę informację do publicznej wiadomości. Od czasu wyjścia w morze na patrol nie otrzymani od ORŁA odkąd wyszedł na patrol. W rejonie przewidywanego pobytu ORŁA nie odnotowano żadnego ataku na jednostkę pływającą przez Niemców. Można więc przypuszczać że okręt został stracony tuz po przybyciu do pierwszego wyznaczonego sektora patrolowania.
Nie było żadnych niemieckich ataków powietrznych, morskich, czy podwodnych do których można włączyć sprawę zaginięcia ORŁA. Tedy podejrzenia mogą kierować się albo do wejścia na minę albo kolizji z inną jednostką podwodną.
Kurs ORŁA do pierwszego wyznaczonego sektora patrolowania był wolny od min, ani też wtedy gdy przemieszczał się do innego rejonu. Jednakże znaleziono ostatnio informacje o postawionych polach minowych, nieznanych uprzednio Admiralicji Brytyjskiej, które znajdowały się bezpośrednio pomiędzy końcowym rejonem patrolowania a Rosyth. Te dwa wymienione wyżej pola oznaczone prze Niemców jako 16a i 16b postawione zostały nocami 17/18 Maja i 19/20 Maja w rejonach:
Pole 16a od 56.37'N , 03.33'E do 56.51'N , 03.24,5'E
Pole 16b od 56.54'N , 03.42'E do 57.08'N , 03.36'E .
Te dwa pola zawierały sumie 380 zakotwiczonych min kontaktowych przy głębokości nad nimi 3 metrów i 1040 wybuchowych pływających przy głębokości nad nimi 6 metrów. Tym samym, miny te stwarzały zagrożenie dla ORŁA płynącego na powierzchni, którego zanurzenie wynosiło 4,20 m.
TRIDENT, wracając kilka dni wcześniej do Rosyth z tego samo sektora patrolowania w sąsiedztwie pozycji 57.N , 06.E , przybywał jednak bezpiecznie. Wypływał on na powierzchnię o godzinie 2249 na pozycji 56.55'N , 06.25'E i jego kurs powrotny przechodził przez 56.43'N , 05.11'E ; 56.36'N , 03.58'E i 56.28'N , 02.32'E , co świadczy o tym, że przechodził pięć mil na południe od pola 16a . Instrukcje o powrocie ORŁA do Rosyth nie ocalały, ale z dziennika pozycji podwodnych z dnia 7 czerwca godzina 0600 może wynikać, że mógł on przechodzić prze pole 16b. W tej sytuacji uznano, że okręt podwodny ORZEŁ wszedł na minę dnia 7 czerwca na przybliżonej pozycji 57.N, 03.40E.
Sekcja Dokumentów Zagranicznych
Dział Historii Morskiej
Ministerstwo Obrony
Czerwiec 1996
Polskie okręt podwodny ORZEŁ ( Dowódca J Grudziński ) opuścił Rosyth o godzinie 2300 (czasu brytyjskiego) dnia 23 maja 1940 roku w drodze do północnej połówki strefy A3 ( podwodny obszar patrolowy A3 był określony pozycjami od 55 .10'N do 54.30'N i od 03.30'E do zachodniej krawędzi deklarowanego obszaru wód niemieckich , który wyznacza długość geograficzna 04.25'E ). Przewidywano przybycie ORŁA do rejonu A3 wieczorem dnia 23 Maja. 
