Tymczasem na miano "korsarzy" o wiele bardziej zasługiwały tak zwane "krążowniki pomocnicze" hitlerowskiej Kriegsmarine. Było ich dziewięć - sporych, szybkich, znakomicie uzbrojonych, sprytnie maskowanych i piekielnie groźnych "wilkĂłw w owczej skĂłrze". W odrĂłżnieniu od Cesarskiej Marynarki Wojennej i przeciwnika, pod ktĂłrych znakami służbę pomocniczych krążownikĂłw pełniły przeważnie odpowiednio przystosowane i uzbrojone statki pasażerskie - dowĂłdztwo wspomnianej Kriegsmarine wykorzystało bez wyjątku spore frachtowce. Na przykład HSK-8 "Kormoran" był w "cywilu" motorowym frachtowcem HAPAGu o nazwie "Steiermark" i tonażu brutto sięgającym 9000 RT, podobnym z wyglądu do holenderskich jednostek typu "Straat". Widać tu wyraźnie szatański zamysł i staranność przygotowań niemieckiego dowĂłdztwa do prowadzenia w przyszłości usankcjonowanego (i sprawdzonego) rozboju na oceanach, nazywanego niekiedy "korsarstwem".W drugiej wojnie światowej niemieckie krążowniki pomocnicze były znakomicie przystosowane do swej wojennej roli. Uzbrojone "po zęby", bez większych problemĂłw mogły - jak wspomniany "Kormoran" pod koniec 1941 roku u pĂłłnocno-zachodnich wybrzeży Australii - "odprawić z kwitkiem" nawet spory okręt wojenny (!) wroga. Zdecydowanie rĂłżniły się od wszystkich "krążownikĂłw pomocniczych" (auxiliary cruisers) Royal Navy, będąc w istocie bronią bezwzględnie ofensywną.W posiadanym przeze mnie V wydaniu "II wojny światowej na morzu" z 1995 roku znajduje się lista dziewięciu niemieckich krążownikĂłw pomocniczych. Lista tych jednostek w tzw. "małym Groenerze" ("Die Schiffe der deutschen Kriegsmarine und Luftwaffe 1939-45 und ihr Verbleib", wyd. IX z 2001 r.) obejmuje trzynaście nazw.Każdy okręt, oprĂłcz numeru HSK, posiadał kryptonim - słowo "Schiff" z numerem. W miarę wykrywania poszczegĂłlnych "rajderĂłw" Brytyjczycy oznaczali je słowem "Raider" z kolejnymi literami alfabetu (z pominięciem J).Z dziewiątki "korsarzy" cztery ("Orion", "Widder", "Stier" i "Komet") nosiły nazwy gwiazdozbiorĂłw i komety, dwa ("Pinguin" i "Kormoran") - nazwy ptakĂłw. Pozostałe trzy - "Atlantis"Thor" i "Michel" - otrzymały nazwy mityczne (Atlantydy i boga Thora) oraz symboliczną (hamburskiego kościoła p/w Św. Michała). Najmniejszą z całej dziewiątki wyporność miał "Komet", największą - "Kormoran". RĂłżnica przekraczała dwanaście tysięcy ton (tj. standardową wyporność "Scheera" czy "Grafa Spee")!"Haeski" lub "Rajdery" odbywały rejsy na pewno zasługujące na uwagę - by wspomnieć wyprawę "Kometa" Wielką Drogą PĂłłnocną na Pacyfik. Od końca marca 1940 do połowy października 1943 roku zniszczyły przeciwnikowi w sumie ponad sto trzydzieści jednostek handlowych o tonażu brutto ponad 772.000 RT i jeden spory okręt wojenny. Najskuteczniejszy w całym tym korsarskim bractwie był "Pinguin" (ktĂłry sam jeden zniszczył prawie trzydzieści statkĂłw o tonażu ponad 136.000 BRT).Z drugiej strony aż siedem z dziewięciu wprowadzonych do akcji "wilkĂłw w owczej skĂłrze" skończyło marnie.Jako pierwszy ubył z listy najskuteczniejszy: tzw. "Raider F", czyli "Pinguin" (HSK-5, Schiff-33) odprawiony z kwitkiem przez brytyjski krążownik ciężki "Cornwall" 8. maja 1941 roku koło Seszeli.Jako drugiego los dopadł "Raidera G" - "Kormorana" (HSK-8, Schiff-41), ktĂłry zginął 20. listopada 1941 roku u płn. zach. wybrzeży Australii w następstwie samobĂłjczego pojedynku z australijskim krążownikiem lekkim "Sydney". Dzień wcześniej Ăłw "Kormoran", będąc ledwie uzbrojonym frachtowcem, praktycznie zniszczył HMAS "Sydney" - regularny okręt wojenny przeciwnika, ktĂłry na długich 67 lat literalnie przepadł wraz z dowĂłdcą i całą (liczącą prawie 650 osĂłb) załogą.Ledwie dwa dni pĂłźniej koło Freetown przed ciężkim krążownikiem HMS "Devonshire" skapitulował "Raider C" czyli "Atlantis" (HSK-2, Schiff-16).27. września 1942 roku koło Bahii (Brazylia) "obrĂłciło się koło Fortuny": tym razem s/s "Stephen Hopkins", amerykański frachtowiec typu "Liberty" uzbrojony w jedno stumilimetrowe działo - odprawił z kwitkiem groźnego "Raidera J" o nazwie "Stier" (HSK-6, Schiff-23), zadając mu aż piętnaście celnych trafień i de facto eliminując z akcji.14. października 1942 roku, w trzecią rocznicę słynnego sukcesu G. Priena - ataku w Scapa Flow - wyleciał w powietrze w kanale La Manche "Raider B", czyli wspomniany już "Komet" (HSK-7, Schiff-45), trafiony torpedami brytyjskiego ścigacza.W Andrzejki 1942 roku w dalekiej Jokohamie wybuch na transportowcu "Uckermark" pochłonął także "Raidera E" o nazwie "Thor" (HSK-4, Schiff-10).Jako ostatni zginął 17. października 1943 roku "Raider H", czyli "Michel" (HSK-9, Schiff-28; niedoszłe "Bielsko" budowane w tzw. Wolnym Mieście Gdańsku dla GALu), trafiony trzema torpedami przez amerykańskich podwodnikĂłw z "Tarpona".CĂłż - kto mieczem wojuje, od miecza ginie...W załogach "Haesek" pływali ludzie niekiedy znamienici, by wymienić takich dowĂłdcĂłw, jak komandorzy Rogge, Detmers, Gumprich, czy von Ruckteschell, albo oficer pryzowy z "Kormorana", kapitan mar. Diebitsch. Jak niesie "wieść mesowo-kubrykowa", H. von Ruckteschell, dowodząc podczas I wojny światowej okrętem podwodnym, miał jakoby uczestniczyć w zatopieniu w 1918 roku brytyjskiej "Justicii" (sporego, 32.000-tonowego trĂłjkominowca rodem z Belfastu, budowanego u Harlanda i Wolffa dla HAL-u, jako jego drugi "Statendam"). W drugiej wojnie światowej dowodził najpierw "Widderem", potem "Michelem". Miał sporo szczęścia: w ostatni rejs "Michela" już nie wyszedł, zastąpiony przez komandora G. Gumpricha ze zniszczonego wybuchem "Thora". Z kolei Diebitsch wyprowadził w 1957 roku bark "Pamir" w jego ostatni rejs. Pechowo zastąpił w tej jednej podrĂłży chorego kpt. H. Eggersa, etatowego Komendanta sławnego czteromasztowca, nie mając de facto pojęcia o dowodzeniu wielkim żaglowcem! Zginął na nim 21. września tego roku w huraganie na Atlantyku wraz z olbrzymią większością 86-osobowej załogi statku. Z całej dziewiątki korsarzy Adolfa H. przeciętny "shiplover" w moim rodzaju pamięta nazwy pięciu:"Kometa", ktĂłry - nim zatonął w Kanale - zdążył odbyć jeden rejs Wielką Drogą PĂłłnocną,"Kormorana", ktĂłry "załatwił odmownie" regularny - choć fatalnie dowodzony! - okręt wojenny przeciwnika,"Stiera", ktĂłry został z kolei sam "odprawiony z kwitkiem" przez... uzbrojony statek handlowy,"Thora", ktĂłry padł ofiarą wybuchu na dawnym "Altmarku" - okręcie typu "Dithmarschen", jednym z lepszych zaopatrzeniowcĂłw swoich czasĂłw oraz"Michela", ktĂłrego budowano dla... polskiej bandery.
Lista krążownikĂłw pomocniczych Kriegsmarine 1940-43
Orion HSK 1 lekki krążownik pom. Schiff 36 Raider Akmdr ppor. Kurt Weyher 06.04.40â23.08.41 10/62.915 BRT +
Atlantis HSK 2 ciężki krążownik pom. Schiff 16 Raider Ckmdr Bernhard Rogge 31.03.40â22.11.41 22/145.960 BRT
Widder HSK 3 ciężki krążownik pom. Schiff 21 Raider Dkmdr ppor. Hellmuth von Ruckteschell 12.05.40â31.10.40 10/ 58.644 BRT
Thor HSK 4 lekki krążownik pom. Schiff 10 Raider Ekmdr Otto Kähler 06.06.40â30.04.41 12/96.603 BRTkmdr GĂźnther Gumprich 12.01.42â10.10.42 10/52.037 BRT
Pinguin HSK 5 ciężki krążownik pom. Schiff 33 Raider Fkmdr Ernst-Felix KrĂźder 15.06.40â07.05.41 28/136.642 BRT
Stier HSK 6 lekki krążownik pom. Schiff 23 Raider Ikmdr Horst Gerlach 19.05.42â27.09.42 4/30.728 BRT
Komet HSK 7 lekki krążownik pom. Schiff 45 Raider Bkmdr/kontradm. Robert Eyssen 03.07.40â30.11.41 7/43.162 BRT +
Kormoran HSK 8 ciężki krążownik pom. Schiff 41 Raider Gkmdr ppor. Anton Th. G. Detmers 03.12.40â19.11.41 10/68.274 BRT, 1 krążownik lekki
Michel HSK 9 lekki krążownik pom. Schiff 28 Raider Hkmdr Hellmuth von Ruckteschell 20.03.42â02.03.43 14/99.386 BRTkmdr GĂźnther Gumprich 01.05.43â17.10.43 3/27.632 BRT ========================================================================= Coronel HSK 10 krążownik pom. Schiff 14 Raider Kkmdr Ernst-Ludwig Thienemann nie wszedł do akcji Hansa HSK 11 ciężki krążownik pom. Schiff 5kmdr Horst Gerlach nie wszedł do akcji |
w 20 October 2017 14:30